Kąpiel noworodka: porady i praktyczne wskazówki
Kąpiel noworodka, szczególnie ta pierwsza, zazwyczaj wiąże się z dużymi obawami dla świeżo upieczonych rodziców. W głowie rodzi się mnóstwo pytań: jak trzymać maleństwo, ile powinna trwać kąpiel, jaka temperatura jest najlepsza, jakich kosmetyków używać, co przygotować przed kąpielą, na co uważać? Odpowiedzi na te i inne pytania znajdziesz poniżej.
Kąpanie noworodka jest tak naprawdę czynnością wbrew pozorom nieskomplikowaną, której rodzice szybko uczą się choćby ze względu na aktywowany instynkt rodzicielski. Oczywiście każde dziecko jest inne i ważne by „ceremonię kąpielową” dopasować do potrzeb swojego maleństwa. Najważniejsze elementy, które pomagają zawsze to zachowanie spokoju, delikatność, ostrożność i przygotowanie wcześniej wszystkiego co niezbędne do kąpieli. Maluch musi czuć się na rękach swoich opiekunów bezpiecznie. Jeśli dorosły będzie się denerwować, malec od razu to rozpozna i zacznie się zwyczajnie bać. To z kolei sprawi, że kąpiel dla obu stron stanie się doświadczeniem trudnym i niemiłym. Kluczem do sukcesu jest więc zachowanie spokoju. Zawsze w razie jakichkolwiek pytań możesz poradzić się położnej lub pediatry.
Kiedy pierwsza kąpiel noworodka?
Większość rodziców po raz pierwszy samodzielnie kąpie noworodka w dniu przyjazdu ze szpitala. Jednak najnowsze wytyczne mówią, że warto dąć maluszkowi czas na „zadomowienie się” i pierwsza kąpiel może odbyć się spokojnie dwa lub trzy dni po opuszczeniu szpitala.
Wiemy kiedy pierwsza kąpiel, a jak często i o jakiej porze dnia ta kąpiel powinna się odbywać? Dawniej zalecano, aby maluszka kąpać codziennie przed snem. Zgodnie z aktualnymi wytycznymi nie ma takiej potrzeby, wystarczy kąpiel trzy razy w tygodniu, ponieważ codzienna kąpiel nie jest niemowlakowi potrzebna. Jeśli natomiast zdecydujesz, że chcesz by wieczorna kąpiel stała się Waszą rutyną i pozwala wyciszyć Twojego skarba przed snem to nic nie stoi na przeszkodzie by to był Wasza rutyna. Kąpiel najlepiej zaplanować tak, by po niej odbyło się wieczorne karmienie i utulenie do snu.
Kąpanie noworodka – co przygotować?
Na pewno przyda się ręcznik, który przed pierwszym użyciem warto wyprać i wyprasować. Warto by ręcznik posiadał kapturek, który ochroni i od razu osuszy delikatną główkę malca. Warto zwrócić uwagę na materiał wykonania ręcznika, zaleca się by był wykonany z naturalnych tkanin. Ważne by dobrze chłoną i szybko schnął.
Co przygotować przed kąpielą:
- wanienka,
- pieluszki,
- ręcznik,
- wybrany kosmetyk do kąpieli,
- czysta pielucha na przebranie,
- gaziki,
- szczotka do włosów z miękkim włosiem,
- miska z letnią wodą,
- ubranka do spania,
- opcjonalnie krem na odparzenia i oliwka.
Jaka temperatura wody i powietrza?
Wanienka powinna być ustawiona w miejscu, gdzie rodzic i dziecko będą mieć odpowiednio dużo miejsca do poruszania się i obracania. Jeśli łazienka jest mała, warto kąpiel przeprowadzać np. w pokoiku dziecięcym czy w salonie. Ważne jednak, by w pomieszczeniu tym nie było zbyt chłodno. Najbardziej optymalna temperatura w pomieszczeniu to 22-24°C. Przed przystąpieniem do kąpieli zamknij okna i drzwi, tak by nie powstał żaden przeciąg w pomieszczeniu.
Do wanienki nie należy nalewać zbyt dużo wody. Wystarczy, by jej tafla znajdowała się około 10 cm nad dnem. Temperatura wody powinna mieścić się w granicach 35-37 stopni Celsjusza. Łatwo zmierzyć ją można za pomocą termometru.
Do wody dodaje się wybrany płyn do kąpania. Ten powinien być dedykowany noworodkom. Używać należy go jednak oszczędnie. Na początku trzeba bowiem zweryfikować, czy dany produkt nie wywoła na skórze malucha niepożądanych reakcji alergicznych. Ogólna zasada jest taka, że im mniej składników ma dany płyn, tym w teorii powinien być dla noworodka bezpieczniejszy. Płyn (ewentualnie emulsja lub kostka) nie powinien się pienić. Może za to mieć w składzie substancje natłuszczające. Dzięki temu nie trzeba będzie używać oliwki. Tę ostatnią można stosować już po umyciu i wysuszeniu skóry lub w niewielkiej ilości dodać ją do wody.
Jak kąpać noworodka?
Jeśli to możliwe, warto noworodka kąpać we dwójkę. Zwykle pomoc partnera lub partnerki okazuje się bardzo pomocna, a cały proces mycia dziecka przebiega sprawniej, szczególnie podczas pierwszych kąpieli kiedy dopiero uczymy się siebie nawzajem.
W pierwszej kolejności należy rozebrać noworodka i od razu owinąć go ręcznikiem. Zanim zacznie chlapać się w wannie, trzeba położyć go na bezpiecznym podłożu i za pomocą letniej, przegotowanej wody oraz czystego gazika przemyć mu buzię. Do oczyszczenia oczu można stosować sól fizjologiczną. Oczka przemyj wacikiem nasączonym w przegotowanej wodzie lub soli fizjologicznej, przechyl delikatnie główkę na bok i delikatniej przetrzyj oczka od zewnętrznej strony do wewnątrz. W ten sposób unikniesz rozprowadzania brudu oraz bakterii. Twarz przemywamy delikatnymi ruchami. Szczególną uwagę należy zwrócić na okolice noska oraz brodę. Jeśli posiada się specjalne patyczki do uszu dla małych dzieci, można również zadbać o higienę tej partii ciała. Tu jedna ważna uwaga – przemyć należy tylko zewnętrzne zachyłki małżowiny usznej oraz powierzchnię za uszami.
Jeśli nie posiadasz specjalnej maty antypoślizgowej do wanienki skorzystaj z pieluszki, która świetnie spełni rolę antypoślizgowej wyściółki. Pieluszka jest wielofunkcyjna i przydaje się w wielu sytuacjach.
Ręka wiodącą powinna znaleźć się pod pośladkiem noworodka. Druga ręka z kolei musi przytrzymywać główkę pociechy. W takim chwycie układa się dziecko w wanience. Malca należy ułożyć w taki sposób, by w wodzie najpierw znalazły się nóżki, później pupa i na końcu plecy. Cały czas z kolei trzeba przytrzymywać główkę dziecka.
Dalej jest już tylko łatwiej. Wolną ręką przemywamy delikatnie ciało dziecka. Jako myjkę możemy użyć także pieluszki bambusowej. Na samym końcu myje się główkę maleństwa. Robimy do delikatnie, by woda nie wleciała do oczu i uszu (może to wystraszyć dzidziusia).
Kąpiel i co dalej?
Umyte dziecko chwytamy w podobny sposób jak przy wkładaniu do wanienki i spokojnym ruchem podnosimy bezpośrednio na rozłożony ręcznik. Szybko otulamy malca i wycieramy. Jeśli jest taka potrzeba, oliwkujemy skórę i stosujemy krem na odparzenia. Szczotką przeczesujemy włoski. Następnie ubieramy pieluszkę oraz przygotowane śpioszki. W ten sposób dziecko gotowe jest do karmienia i snu! Jeśli w mieszkaniu jest dość chłodno, warto dodatkowo otulić maluszka (ale nie przegrzewać!) np. za pomocą otulacza lub kocyka.
O czym warto pamiętać?
- Kąpiel nie powinna być długa. Na początku wystarczą wodne seanse nie dłuższe niż 5 minut. Wraz z rozwojem dziecka, czas ten można wydłużać.
- Kąpiąc noworodka należy uważać na to, by nie zamoczyć gojącego się pępka. Jeśli do tego dojdzie, delikatnie należy osuszyć go sterylnym gazikiem.
- Dziecko trzeba trzymać pewnie, szczególnie, gdy będzie mokre namydlone.
- Jeśli oliwka znajduje się w płynie do kąpieli lub została dodana do wody, nie należy jej dodatkowo stosować już po wytarciu skóry dziecka.
- Ręcznik, pieluszka, ubranka i mata do wanienki zawsze powinny być świeże i czyste.